Türkiye İstatistik Kurumu, Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması’nı yayınladı. Buna göre 2023 yılında internete erişim imkânı olan hane oranı %95,5’e ulaşırken, internet kullanan bireylerin oranı ise %87,1 seviyesine yükseldi. Kamu hizmetlerinden internet üzerinden yararlanma oranı artış gösterirken, pandemi döneminde yakaladığı büyüme trendini 2023 yılında da sürdüren bir diğer sektör ise e-ticaret oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması 2023 raporuna göre 2023 yılında evden internete erişim imkânı olan hanelerin oranının bir önceki yıla göre 1,4 puanlık artış gösterdiği ve %95,5 seviyesine çıktığı görüldü. Bununla birlikte raporun dikkat çekici kısımlarından bir tanesi de bireysel internet kullanım oranı oldu. 16-74 yaş grubundaki bireylerde 2022 yılında %85 olan oran, 2023 yılında %87,1’e yükseldi. Cinsiyet ayrımında 2023 yılında internet kullanım oranı; erkeklerde %90,9, kadınlarda ise %83,3 olarak açıklandı.
E-Ticaret Büyüyen Değer
Aslında uzun bir zamandır hayatımızda olan ancak pandemi dönemi ile birlikte patlama yaşayan e-ticaret, bu dönem sonlanmasına rağmen yakaladığı yükseliş trendine devam ediyor.
Son 12 ayda İnternet kullanan bireylerin İnternet üzerinden özel kullanım amacıyla mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme (e-ticaret) oranı, 2022 yılında %46,2 iken 2023 yılında %49,5’e geldi. %3.5’luk artış yaklaşık 2 milyon kişiyi kapsıyor. Buna göre internetten mal ve hizmet satın alan ya da sipariş verenlerin sayısı 2022 yılında 26.4 milyon kişi iken 2023 yılında 28.4 milyon kişiye ulaştı.
Cinsiyete göre İnternet üzerinden mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme oranı erkeklerde %52,4 kadınlarda %46,6 oldu. Bu oran, en son mal veya hizmet satın alma ya da sipariş verme zamanlarına göre incelendiğinde; bireylerin %38,0’ının son 3 ay içinde (2023 yılı ilk 3 ayı) mal veya hizmet satın aldığı ya da sipariş verdiği görüldü.
Giyim, Ayakkabı ve Aksesuar Zirvede Yer Aldı
İnternet üzerinden 2023 yılının ilk 3 ayı içerisinde mal veya hizmet satın alan ya da sipariş veren bireylerin %75,5’i giyim, ayakkabı ve aksesuar satın aldı. Bunu, %47,6 ile lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatlar, %37,1 ile gıda ürünleri, %32,2 ile kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri ve %28,8 ile temizlik ürünleri, kişisel bakım malzemeleri takip etti.
Bu bireyler cinsiyete göre incelendiğinde; erkeklerin %69,3’ü giyim, ayakkabı ve aksesuar, %48,9’u lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatları ve %37,2’si gıda ürünleri; kadınların %81,7’si giyim, ayakkabı ve aksesuar, %46,4’ü kozmetik, güzellik ve sağlık ürünleri ve %46,4’ü lokantalardan, fast food zincirlerinden, catering şirketlerinden yapılan teslimatları satın aldı.
Kamu Hizmetlerinin Kullanımı Genişliyor
TÜİK’in yayınladığı rapora göre, son 12 ay içinde özel amaçla resmi makamların web sitelerini ve uygulamalarını kullanan ve İnternet üzerinden kamu hizmetlerinden yararlanan bireylerin oranı da %73,9 olarak belirtildi. E-devlet hizmetlerini kullanım amaçları arasında, %69,6 ile resmi makamlar veya kamu hizmetleri tarafından kendisi hakkında saklanan kişisel bilgilere erişme ilk sırayı aldı. Bunu, %51,3 ile kamu kurumlarından veya kamu hizmetlerinden bir randevu alma veya rezervasyon yaptırma ve %48,2 ile kamu kuruluşlarına ait web sitelerinden bilgi edinme takip etti.
Film veya Dizi İzleme Hizmeti Alanların Oranı %30,7 Oldu
İnternet üzerinden 2023 yılının ilk 3 ayı içerisinde mal veya hizmet satın alan ya da sipariş veren bireyler satın aldığı veya abone olduğu dijital içeriklere göre incelendiğinde, bu bireylerin %30,7’si film veya dizi izleme hizmeti satın aldı. Bunu, %30,1 ile müzik dinleme veya indirme hizmeti ve %17,7 ile yazılımları indirme (sürüm yükseltmeleri dahil) takip etti.
İnternet üzerinden 2023 yılının ilk 3 ayı içerisinde mal veya hizmet satın alan ya da sipariş veren bireyler satın aldığı çevrimiçi hizmetlere göre incelendiğinde ise, bu bireylerin %25,0’ı web sitesi veya uygulama üzerinden ulaşım hizmeti (otobüs, tren, uçak ve gemi bileti) satın aldı. Bunu %15,2 ile İnternet veya mobil telefon bağlantı aboneliği ve %13,5 ile kültürel etkinliklere (sinema, tiyatro, konser, fuar vb.) bilet alımı izledi.
E-Ticarette Sorun Yaşayanların Oranı %27,1 Oldu
Son 3 ay içinde web sitesi veya mobil uygulama üzerinden yaptığı satın alma işleminde bir sorunla karşılaşan bireylerin oranı 2023 yılında %27,1 oldu. En fazla karşılaşılan sorunlar sırasıyla %13,6 ile teslimatın belirtilenden daha yavaş olması ve %11,1 ile yanlış veya hasarlı mal/hizmet teslimi oldu.
İnternetten Öğrenme Faaliyeti de Yükselişte
İnternet üzerinden son 3 ay içinde eğitim, mesleki veya özel amaçlar için öğrenme faaliyeti gerçekleştiren bireylerin oranı, 2023 yılında bir önceki yıla göre 2,8 puan artarak %18,7 oldu. Bu oranın erkekler için %18,1, kadınlar için %19,4 olduğu görüldü.
WhatsApp %85 ile Zirvede Yer Alıyor
Yayımlanan rapora göre, bireylerin en fazla kullandıkları sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları %84,9 ile WhatsApp, %69,0 ile YouTube ve %61,4 ile Instagram oldu. En fazla kullanılan sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları cinsiyete göre incelendiğinde; erkeklerin en fazla %88,7 ile WhatsApp, %72,6 ile YouTube ve %63,5 ile Instagram uygulamalarını, kadınların %81,1 ile WhatsApp, %65,4 ile YouTube ve %59,3 ile Instagram uygulamalarını kullandığı gözlendi.
Son 3 ayda İnternet kullanan bireylerin kişisel verilere erişimi yönetmek amacıyla en fazla kullandıkları yöntem %41,8 ile web sitelerinin kişisel verilerin güvenliğini sağlama konusunda sahip olduğu özellikleri kontrol etme oldu. Bunu %36,2 ile kişisel verileri reklam amaçlı olarak paylaşımına izin vermeme ve %31,1 ile kişisel verileri vermeden önce web sitesinin veya uygulamaların gizlilik politikasını okuma takip etti.
